MAGHREBMAGAZINE

Het is maandagnacht/ochtend 1.00 uur wanneer we de laatste verplichte handelingen gaan verrichten voor de hadj. Dit is het bezoekers tavaf en say. Anders dan de vorige keren, mogen we nu in civiele kleding de tavaf en say lopen. Bij een umre ben je verplicht om weer de ihram aan te trekken.

Het is bijna 4 dagen geleden dat ik Kabaa voor het laatst heb gezien. Er is spanning, een gevoel wat bijna gelijk staat aan het weerzien van een hele goede bekende, je ontbrekende wederhelft.

Wanneer we de muren van Mescid-I Haram bereiken klopt mijn hart bijna in mijn keel. Dit gevoel van weerzien wordt alleen maar meer wanneer ik onder de bogen van de moskee door het eerste aanzicht van de mensen massa en de muren van Beytullah (=Kabaa) zie.

Het is verschrikkelijk druk. Een getal kan dit niet uitdrukken. In Nederland kreeg ik regelmatig te horen: pas op dat je niet overlopen wordt. Wanneer we (mijn groep) aan onze tavaf beginnen is de schrik van overlopen worden meteen verdwenen. Het is onvoorstelbaar dat zo een drukte, zo een waterval aan mensen, zo vloeiend, zo zonder gevaar loopt. Niemand, maar dan ook niemand duwt. Niemand, maar dan ook niemand probeert op een manier voor te dringen.

Ik zie een bejaarde man van ongeveer 1.60 mtr lopen met een wandelstok. Aan zijn andere arm heeft hij zijn net zo bejaarde vrouw bij. Ook zij heeft een stok. Zij loopt echter volledig krom, volledig voorover gebogen, haar rug kan ze niet rechten. Niemand, maar dan ook niemand zorgt ervoor dat zij in de verdrukking geraken …

Meer is hier verder te lezen.